Met de Effectenarena krijg je de hoofdingrediënten van een project of aanpak helder: activiteiten, effecten, investeerders en incasseerders. Voor veel onderzoekstrajecten is het een mooie eerste stap. Direct betrokkenen gaan met elkaar in dialoog om deze ingrediënten te beschijven en met elkaar in verband te brengen. Daardoor krijgen ze samen een beter beeld en ligt er een goede inhoudelijke plattegrond om eventueel vervolgonderzoek scherp in te richten.
Sinds 2006 is de Effectenarena is uitgegroeid tot een veelgebruikt onderzoeksinstrument. We stonden aan de wieg van het instrument. En nog steeds gebruiken we het instrument regelmatig. Soms klopt iets gewoon…
De Effectenarena is ontwikkeld in opdracht van één van de rechtsvoorganger van het huidige Platform31. Het instrument is voor iedereen gratis te gebruiken. Op deze pagina vind je de meest recente informatie.
Wanneer is de Effectenarena geschikt?
De Effectenarena werkt het best voor projecten of aanpakken die al aardig zijn uitgekristalliseerd en die binnenkort van start gaan, of onlangs zijn gestart.
Een ander logisch moment kan zijn wanneer een interventie al enige tijd in uitvoering is en er evaluatiemoment is aangebroken.
De Effectenarena is minder geschikt voor…
- projecten die nog in de idee-fase zitten;
- programma’s, waar verschillende maatregelen door elkaar spelen;
- aanpakken met maatwerk, waar de ondersteuning voor elke bewoner anders uitpakt.
Kan ik de Effectenarena zelf gebruiken?
Ja, de Effectenarena kan door iedereen (gratis) gebruikt worden. Rond 2006 is het ontwikkeld in opdracht van de SEV (een voorloper van Platform31).
Het begeleiden van een dialoogsessie rond de Effectenarena vraagt wel enige vaardigheid in de gespreksleiding. Ook is het verstandig als de gespreksleider zelf niet betrokken is bij het project dat besproken wordt, of een belang heeft bij de uitkomsten.
Gebruikers van een onderzoeks- of adviesbureau vragen we netjes om te gaan met de bronvermelding.
Met hoeveel mensen vul je een Effectenarena in?
De aanwezigen bepalen de uitkomst van een sessie. Daarom is het van belang dat er voldoende mensen aanwezig zijn. Denk aan een groep van 5 tot 7 mensen (excl. gespreksleider). Meer kan ook. Organiseer dan een tweede gesprek (op hetzelfde moment met een andere gespreksleider, of op een ander moment).
Zorg bovendien dat groep zo divers mogelijk is:
- mensen die de uitvoering dagelijks meemaken (bewoners, professionals) en mensen die beleidsmatig betrokken zijn;
- mensen die de waarde zien van de interventie en mensen die kritisch zijn.
Welke ingrediënten worden in de Effectenarena beschreven?
De Effectenarena brengt vier ingrediënten met elkaar in verband:
de activiteiten: welke activiteiten worden ondernomen en op welke manier worden die uitgevoerd?- de maatschappelijke effecten: welke meerwaarde is er voor de buurt/wijk en voor de individuele bewoners/cliënten/deelnemers?
- de investeerders: welke partijen leveren de bijdragen (financieel én niet-financieel) die nodig zijn voor de activiteiten?
- de incasseerders: welke partijen hebben voordeel van deze effecten en ervaren waarde?
Kan ik de Effectenarena ook op maat maken?
Ja, dat kan. Zelf voegen we regelmatig gespreksonderwerpen toe om de Effectenarena optimaal te laten aansluiten bij de onderzoeksvraag. Denk aan:
- de probleemanalyse of de maatschappelijke opgave (als spiegel voor de effecten);
- de output: de concrete, telbare resultaten van activiteiten;
- de risico’s: de omstandigheden die maken dat effecten misschien niet of in mindere mate optreden;
- doelen/doelstellingen: wanneer vinden betrokkenen een interventie een succes?;
- ideeën/suggesties voor verbetering of vernieuwing.
In het werkblad dat je hieronder kunt downloaden zijn enkele daarvan al opgenomen.
Hoe verhoudt de Effectenarena zich met andere instrumenten?
De Effectenarena is een basisinstrument. Een ingevulde Effectenarena beschrijft de verwachtingen en de beelden van betrokkenen. Dat is waardevol omdat die in de praktijk vaak te beperkt met elkaar gedeeld worden.
De Effectenarena geeft daarmee echter nog geen zekerheid dat effecten ook echt optreden. Het kan wel een mooie eerste stap zijn in een uitgebreider onderzoekstraject, bijvoorbeeld als basis…
- om heel gericht een monitor op te stellen;
- voor een risico-analyse;
- voor een steviger impactanalyse (zoals een MKBA).
Hoe werk ik een ingevulde Effectenarena uit?
Na een gesprek rond de Effectenarena heb je een ingevuld werkblad. Soms is het goede gesprek al voldoende geweest. Maar vaak wil je de uitkomsten uitwerken. Daar is een geen standaardformat voor.
Soms is een beschrijvend verslag passend. Maar een visuele uitwerking is ook mogelijk. Dat kan in de stijl van de Effectenarena. Maar kan ook in eigen vorm. Digitale hulpmiddelen als Miro zijn zeer handig om de pijlen (verbanden) uit te werken.
Is er een nieuwe versie?
Ja, dat klopt. Naast het bekende oranje werkblad, gebruiken we zelf een nieuwe versie. Deze werkt met losse tegels die aanwezigen eerst ieder voor zich invullen en die vervolgens in gesprek worden gebracht. Wanneer deze is uitontwikkeld zullen we deze versie ook beschikbaar stellen.
Welke veelgemaakte fouten moet ik zeker niet maken?
De Effectenarena is een van de simpelste instrumenten om zicht te krijgen op maatschappelijke effectiviteit. Toch zijn er in het gebruik wel zaken waar je op moet letten.
- Neem voldoende tijd voor de sessie. Bij een interventie die al bekend en uitgewerkt is, volstaat 2 uur. Maar bij een nieuwe interventie heb je al snel 2,5 tot 3 uur nodig. Wees gerust: de tijd vliegt voorbij en het blijkt bijna altijd een goede tijdsinvestering.
- Pas op dat het gesprek niet te haastig en ‘afvinkerig’ wordt. De sessie is ook vooral een moment om samen kritisch en precies te worden. De gespreksleider moet regelmatig doorvragen en het gesprek vertragen.
- Denk vooraf goed na over wie je uitnodigt. Geven de aanwezigen bij elkaar een volledig én eerlijk beeld van de interventie?
Materiaal
Hier vind je het benodigde materiaal:
- het werkblad, te printen in kleur, op A1-formaat (niet kleiner!) en
- de gebruikershandleiding.
Vragen / reactie?
We horen het graag. Neem gerust contact op.
